مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۲۲۱۴

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Qazal)# 2214, Divan e Shams

خُنُک(۱) آن دَم که نشینیم در ایوان من و تو

به دو نقش و به دو صورت، به یکی جان من و تو

دادِ باغ و دمِ مرغان بدهد آبِ حیات

آن زمانی که درآییم به بستان من و تو

اخترانِ فلک آیند به نظّاره ما

مَهِ خود را بنماییم بدیشان من و تو

من و تو، بی‌ من و تو، جمع شویم از سرِ ذوق

خوش و فارغ ز خرافاتِ پریشان من و تو

طوطیانِ فلکی جمله شِکَرخوار شوند

در مقامی که بخندیم بدان سان من و تو

این عجبتر که من و تو به یکی کُنج اینجا

هم در این دَم به عراقیم و خراسان(۲) من و تو

به یکی نقش بر این خاک و بر آن نقش دگر

در بهشتِ ابدی و شکرستان من و تو

مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۷۹۶

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 6, Line # 796

پس عزا بر خود کنید ای خفتگان

زآنکه بد مرگی است این خواب گران

مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۲۶۵۴

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Qazal)# 2654, Divan e Shams

چو نَفْسِ واحدیم از خلق و از بِعث

جدا باشیدنِ ارواح تا کی؟

قرآن کریم، سوره لقمان(۳۱)، آیه ۲۸

Quran, Sooreh Luqman(#31), Line #28

مَا خَلْقُكُمْ وَلَا بَعْثُكُمْ إِلَّا كَنَفْسٍ وَاحِدَةٍ ۗ إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ بَصِيرٌ

آفرینش شما (در آغاز) و زنده گرداندن شما (در انجام) جز همسان (آفرینش و

زنده گرداندن) فردی نیست.خداوند شنوا و بینا است.

مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۵۸۷

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 5, Line # 587

غیر معشوق ار تماشایی بُوَد

عشق نَبْوَد، هرزه سودایی بُوَد

مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۱۶۷۳

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Qazal)# 1673, Divan e Shams

حَیْثُ ما کُنْتُمْ فَوَلَّوا شَطْرَهُ

با زجاجهء(۳) دل پری خوان(۴) توییم

قرآن کریم، سوره بقره(۲)، آیه ۱۴۴

Quran, Sooreh Al-Baqarah(#2), Line #144

…حَيْثُ مَا كُنْتُمْ فَوَلُّوا وُجُوهَكُمْ شَطْرَهُ ۗ…

…هر جا كه باشيد روى بدان جانب كنيد…

مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۳۳۵۴

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 2, Line # 3354

گرچه دوری، دور می‌جنبان تو دُم

حَیثُ ما کُنتُم فَوَلُّوا وَجهَکُم

گر چه در ذهن هستی و از او دوری، از دور دُم آشنایی با او (از جنس او بودن) 

را به حرکت در آر. به این آیه قران توجه کن که می گوید: در هر جا که هستی رو به او کن.

مولوی، مثنوی، دفتر اول، بیت ۳۷۴۵

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book #1, Line # 3745

حَیْثَ ما کُنْتُم فَوَلُّوا وَجْهَکُم

نَحْوَهُ هذا الَّذی لَمْ یَنْهَکُم

در هر وضعيّت و هر جا که باشید، رو به سوی او (خدا) کنید. خداشما را فقط از این کار منع نکرده است.

مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۱۴۴۴

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Qazal)# 1444, Divan e Shams

چون شب بشود تاری(۵)، با این همه بیداری

با عشق همی‌گویم کای عشق، ببر خوابم

چون خواب مرا بیند، بگریزد و ننشیند

از من برود، آید در شخص دگر خوابم

مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۱۲۲۱

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 5, Line # 1221

دیو چون عاجز شود در اِفتِتان(۶)

اِستِعانَت(۷) جوید او زین اِنسیان(۸)

که شما یارید با ما، یاری ای

جانبِ مایید جانب داری ای

مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۲۱

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Qazal)# 21, Divan e Shams

این دو ره آمد در روش یا صبر یا شُکرِ نِعَم

بی شمع رویِ تو نَتان(۹) دیدن مرین دو راه را

مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۱۲۲۲

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 5, Line # 1222

که شما یارید با ما، یاری ای

جانبِ مایید جانب داری ای

مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۱۲۳۴

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 5, Line # 1234

توبه کن، بیزار شو از هر عَدو

کو ندارد آبِ کوثر در کدو

مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۱۲۳۷

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 5, Line # 1237

هر که را دیدی ز کوثر خشک لب

دشمنش می‌دار هم‌چون مرگ و تب

گر چه بابای تو است و مامِ(۱۰) تو

کو حقیقت هست خون‌آشامِ تو

از خلیلِ(۱۱) حق بیاموز این سِیَر(۱۲)

که شد او بیزار اول از پدر

مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۲۵۶

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 2, Line # 256

عشوه‌هایِ یارِ بَد مَنیوش(۱۳) هین

دام بین، ایمن مَرو تو بر زمین

صد هزار ابلیسِ لا حَوْل آر بین

آدما، ابلیس را در مار بین

مولوی، مثنوی، دفتر اول، بیت  ۳۱۶

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 1, Line # 316

چون بسی ابلیسِ آدم‌روی هست

پس به هر دستی نشاید داد دست

مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت  ۲۶۹

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 2, Line # 269

بر زبان، نامِ حق و، در جانِ او

گَندها از فکرِ بی ایمانِ او

مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت  ۲۱۴۶

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 4, Line # 2146

بر کنارِ بامی ای مستِ مُدام

پَسْت بنشین(۱۴) یا فرود آ، وَالسَّلام(۱۵)

مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۱۲۱۱

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 5, Line # 1211

شرع بهرِ دفعِ شَرّ رایی زند

دیو را در شیشهٔ حجّت کند

مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۱۸۴۱

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 2, Line # 1841

هر که را دیدی به زر و سیم فرد

دان که اندر کسب کردن صبر کرد

مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۱۴۱۱

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 6, Line # 1411

هر که را بینی یکی جامه دُرُست

دان که او آن را به صبر و کسب جُست

هرکه را دیدی برهنه و بینوا

هست بر بی‌صبریِ او آن گوا

مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۸۰۶

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Qazal)# 806, Divan e Shams

هر کسی در عجبی و عجبِ من اینست

کاو نگنجد به میان، چون به میان می‌آید؟

مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۲۰۵۰

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 2, Line # 2050

پیش گاوی سَجده کردی از خَری

گشت عقلت صیدِ سحرِ سامِری

چشم دزدیدی ز نور ذُوالْجَلال

اینْت جهل وافر و، عین ضَلال

شُه بر آن عقل و، گُزینش که توراست

چون تو کان جهل را کُشتن سِزاست

مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۲۸۲۴

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 2, Line # 2824

قسمتِ خود، خود بریدی تو ز جهل

قسمتِ خود را فزاید مردِ اَهل

مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۲۹۰۰

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 2, Line # 2900

گر به کاوی کوششِ اهل مَجاز

تُو به تُو گَنده بود همچون پیاز

هر یکی از یکدگر بی مغزتر

صادقان را یک ز دیگر نغزتر

مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۳۱۰۹

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 2, Line # 3109

 اَبلهان، تعظیم مسجد می کنند

در خرابی اهلِ دل، جِد می کنند

آن مجاز است، این حقیقت ای خران

نیست مسجد جُز درونِ سَروران

مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۳۲۰۲

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 2, Line # 3202

حکمتی کز طبع زاید وز خیال

حکمتی بی فیضِ نورِ ذُوالْجَلال

حکمتِ دنیا فزاید ظنّ و شک

حکمتِ دینی پَرد فوقِ فَلک

زَوْبَعان زیرک آخِرزمان

بر فزوده خویش بر پیشینیان

حیله آموزان، جِگرها سوخته

فعلها و مکرها آموخته

مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۳۶۷۰

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 2, Line # 3670

تو به صورت رفته یی، گم گشته یی

زآن نمی یابی که معنی هشته یی

مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۸۳۷

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 3, Line # 837

چشم ها و گوش ها را بسته اند

جز مر آنها را که از خود رسته اند

جز عنایت که گشاید چشم را ؟

جز محبت که نشاند خشم را ؟

جهد بی توفیق خود کس را مباد

در جهان، وَاللُه اَعْلَمْ بِالسَّداد

مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۱۰۲۳

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 3, Line # 1023

چون ندارد جان تو قندیل ها

بهر بینش کرده ای تأویل ها

که غرض تسبیح ظاهر کی بود ؟

دعوی دیدن خیال غَی(۱۶) بود

مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۱۲۹۱

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 3, Line # 1291

هوش را بگذار و آن گَه هوش دار

گوش را بربند و، آن گه گوش دار

نی نگویم، زآنکه خامی تو هنوز

در بهاری تو، ندیدستی تَموز

مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۲۸۲۵

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 3, Line # 2825

تا ابد از ظلمتی در ظلمتی

می روند و، نیست غَوْثی(۱۷)، رحمتی

نام نیک و بَد مگر نشنیده اید ؟

جمله دیدند و شما نادیده اید ؟

مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۴۳۱۰

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 3, Line # 4310

مر سفیهان را رباید هر هوا

زآنکه نبودشان گرانی قوا

کشتئی بی‌لنگر آمد مردِ شَر

که ز بادِ کژ نیابد او حَذر

لنگرِ عقل ست عاقل را امان

لنگری دریوزه کن از عاقلان

مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۱۹۴۳

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 4, Line # 1943

صد کس از گرگین همه گرگین شوند

خاصه این گَرِّ خبیثِ ناپسند

گَرِّ کم عقلی مبادا گَبر را

شومِ او بی‌آب دارد ابر را

نم نبارد ابر از شومی او

شهر شد ویرانه از بومیِّ(۱۸) او

مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۲۲۶۴

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 4, Line # 2264

پند گفتن با جَهولِ(۱۹) خوابناک

تخم افگندن بُوَد در شوره خاک

مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۳۲۸۳

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 4, Line # 3283

قِشرهایِ خشک را جا آتش است

قِشر پیوسته به مغزِ جان خوش است

مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۳۳۰۵

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 4, Line # 3305

جامه خُفته خورد از جُوی، آب

خفته اندر خواب، جویای سراب

می‌دود کانجای، بوی آب هست

زین تفکر راه را بر خویش بست

زانکه آنجا گفت، زینجا دور شد

بر خیالی از حقی مهجور شد

مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۳۱۹

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 5, Line # 319

هر کسی شد بر خیالی ریشِ گاو(۲۰)

گشته در سودایِ گنجی کنجکاو

مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۳۲۷

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 5, Line # 327

آن خیالات ار نبد نامُؤتَلِف(۲۱)

چون ز بیرون شد روش ها مختلف ؟

قبلهٔ جان را چو پنهان کرده‌اند

هر کسی رو جانبی آورده‌اند

مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۸۱۱

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 5, Line # 811

کهنه و گندیده  پوسیده را

تحفه می بر بهر هر نادیده را

مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۱۴۲۳

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 5, Line # 1423

ای بسا زرّاق گول بی وقوف

از ره مردان ندیده غیر صوف

مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۱۶۳۷

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 5, Line # 1637

آب دادی عام، اصل و فرع را

از برای طَهْر(۲۲) و بهر کَرْع(۲۳) را

تا ازینها پی بری سویِ اصول

تو برین قانع شدی ای بُوالْفُضول(۲۴)

مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۱۹۸۱

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 5, Line # 1981

بدگُمان باشد همیشه زشت کار

نامه خود خواند اندر حَقَّ یار

آن خَسان(۲۵) که در کژی ها مانده‌اند

انبیا را ساحر و کژ خوانده‌اند

مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۳۵۱۹

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 5, Line # 3519

مغز او خشک ست و، عقلش این زمان

کمترست از عقل و فهم کودکان

مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۹۹۹

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 6, Line # 999

دیده هاشان را به سحری دوختند

تا چنین جوهر به خس بفروختند

مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۱۰۱۴

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 6, Line # 1014

در همه ز آیینهء کَژ ساز خَود

منگر ای مردود نفرین ابد

مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۱۷۰۹

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 6, Line # 1709

ای فسانه گشته و محو از وجود

چند افسانه بخواهی آزمود؟

خَندُمین‌تر از تو هیچ افسانه نیست

بر لب گور خراب خویش ایست

ای فرو رفته به گورِ جهل و شک

چند جویی لاغ و دستان فلک

تا بکی نوشی تو عشوهٔ این جهان

که نه عقلت ماند بر قانون نه جان

مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۲۰۷۱

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 6, Line # 2071

تُرَّهات(۲۶) چون تو ابلیسی مرا

کی بگرداند ز خاک این سرا؟

مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۲۹۹۷

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 6, Line # 2997

چون نهد در تو صفات جبرئیل

هم‌چو فرخی بر هوا جویی سبیل

منتظر بنهاده دیده در هوا

از زمین بیگانه عاشق بر سما

چون نهد در تو صفتهای خری

صد پرت گر هست، بر آخر پری

از پی صورت نیامد موش خوار

از خبیثی شد زبون موش‌خوار

مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۲۳۶۳

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 6, Line # 2363

این مثل اندر زمانه جانی است

جان نادانان به رنج ارزانی است

مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۳۳۸۹

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 6, Line # 3389

با حضور آفتاب با کمال

رهنمایی جستن از شمع و ذبال

مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۴۶۴۹

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 6, Line # 4649

گُلشنی کز بَقْل(۲۷) روید، یک دم است

گُلشنی کز عقل روید، خرم است

گُلشنی کز گِل دمد، گردد تباه

گُلشنی کز دل دمد، وافَرْحَتاه(۲۸)

علم‌های با مزهٔ دانسته‌مان

زان گلستان یک دو سه گُلدسته دان

زان زبونِ این دو سه گلدسته‌ایم

که درِ گلزار بر خود بسته‌ایم

آنچنان مفتاح‌ها هر دم به نان

می‌فتد ای جان دریغا از بَنان(۲۹)

مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۴۶۵۸

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 6, Line # 4658

دام را بِدران، بسوزان دانه را

باز کن درهایِ نو این خانه را

چون تو عاشق نیستی، ای نرگدا(۳۰)

هم‌چو کوهی بی‌خبر داری صَدا

کوه را گفتار کی باشد ز خود؟

عکس غیرست آن صدا ای مُعْتَمَد

گفت تو، زان سان که عکس دیگریست

جمله احوالت، به جز هم عکس نیست

خشم و ذوقت هر دو عکس دیگران

شادی قَوَّاده(۳۱) و خشم عَوان(۳۲)

آن عوان را، آن ضعیف آخِر چه کرد

که دهد او را به کینه زجر و درد

تا به کی عکس خیال لامِعه(۳۳)

جهد کن تا گرددت این واقعه(۳۴)

تا که گفتارت ز حالِ تو بود

سیرِ تو با پر و بال تو بود

(۱) خُنُک: خوش، خوشا

(۲) عراق و خراسان: دو نقطه دور از هم، شرق و غرب

(۳) زُجاجه: شیشه

(۴) پری خوان: کسی که پری را به طرف خود می خواند.

(۵) تاری: تاریک

(۶) اِفتِتان: گمراه کردن

(۷) اِستِعانَت: یاری خواستن

(۸) اِنسیان: آدمیان، جمع اِنس

(۹) نَتان: نتوان

(۱۰) مام: مادر

(۱۱) خَلیل: ابراهیم خلیل الله

(۱۲) سِیَر: جمع سیره به معنی سنّت و روش

(۱۳) مَنیوش: گوش مکن

(۱۴) پَسْت بنشین: آسوده بنشین، راحت بنشین، عقب تر بنشین

(۱۵) اَلسَّلام: سلام بر تو باد

(۱۶) غَیّ: گمراهی

(۱۷) غَوْث: كمك، فرياد رس

(۱۸) بومی: بد شگونی

(۱۹) جَهول: بسیار نادان، بی خرد

(۲۰) ریش گاو: مسخره، دست آویز

(۲۱) نامُؤتَلِف: ناپیوسته و ناهماهنگ

(۲۲) طَهْر: پاکی

(۲۳) کَرْع: آشامیدن آب

(۲۴) بُوالْفُضول: یاوه گو، من ذهنی پرحرف

(۲۵) خَسان: فرومایگان، جمع خس

(۲۶) تُرَّهات: یاوه گویی، سخنان من ذهنی

(۲۷) بَقْل: سبزه و گیاهی که از زمین روید

(۲۸) وافَرْحَتاه: خوشا، کلمه ای برای اظهار شادی گویند.

(۲۹) بَنان: سرانگشت

(۳۰) نرگدا: گدای سمج

(۳۱) قَوَّاده: پا انداز، کسی که زنان و مردان برای هم آغوشی به هم برساند.

(۳۲) عوان: مأمور حکومتی

(۳۳) لامِعه: درخشان

(۳۴) واقعه: وصل شدن انسان به زندگی، به طوری که حال، فکر و عمل انسان بوسیله زندگی تعیین شود.

************************

تمام اشعار برنامه بر اساس فرمت سایت گنج نما برای جستجوی آسان

مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۲۲۱۴

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Qazal)# 2214, Divan e Shams

خنک آن دم که نشینیم در ایوان من و تو

به دو نقش و به دو صورت، به یکی جان من و تو

داد باغ و دم مرغان بدهد آب حیات

آن زمانی که درآییم به بستان من و تو

اختران فلک آیند به نظاره ما

مه خود را بنماییم بدیشان من و تو

من و تو، بی‌ من و تو، جمع شویم از سر ذوق

خوش و فارغ ز خرافات پریشان من و تو

طوطیان فلکی جمله شکرخوار شوند

در مقامی که بخندیم بدان سان من و تو

این عجبتر که من و تو به یکی کنج اینجا

هم در این دم به عراقیم و خراسان من و تو

به یکی نقش بر این خاک و بر آن نقش دگر

در بهشت ابدی و شکرستان من و تو

مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۷۹۶

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 6, Line # 796

پس عزا بر خود کنید ای خفتگان

زآنکه بد مرگی است این خواب گران

مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۲۶۵۴

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Qazal)# 2654, Divan e Shams

چو نفس واحدیم از خلق و از بعث

جدا باشیدن ارواح تا کی؟

قرآن کریم، سوره لقمان(۳۱)، آیه ۲۸

Quran, Sooreh Luqman(#31), Line #28

مَا خَلْقُكُمْ وَلَا بَعْثُكُمْ إِلَّا كَنَفْسٍ وَاحِدَةٍ ۗ إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ بَصِيرٌ

آفرینش شما (در آغاز) و زنده گرداندن شما (در انجام) جز همسان (آفرینش و

زنده گرداندن) فردی نیست.خداوند شنوا و بینا است.

مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۵۸۷

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 5, Line # 587

غیر معشوق ار تماشایی بود

عشق نبود، هرزه سودایی بود

مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۱۶۷۳

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Qazal)# 1673, Divan e Shams

حیث ما کنتم فولوا شطره

با زجاجهء دل پری خوان توییم

قرآن کریم، سوره بقره(۲)، آیه ۱۴۴

Quran, Sooreh Al-Baqarah(#2), Line #144

…حَيْثُ مَا كُنْتُمْ فَوَلُّوا وُجُوهَكُمْ شَطْرَهُ ۗ…

…هر جا كه باشيد روى بدان جانب كنيد…

مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۳۳۵۴

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 2, Line # 3354

گرچه دوری، دور می‌جنبان تو دم

حیث ما کنتم فولوا وجهکم

گر چه در ذهن هستی و از او دوری، از دور دُم آشنایی با او (از جنس او بودن) 

را به حرکت در آر. به این آیه قران توجه کن که می گوید: در هر جا که هستی رو به او کن.

مولوی، مثنوی، دفتر اول، بیت ۳۷۴۵

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book #1, Line # 3745

حیث ما کنتم فولوا وجهکم

نحوه هذا الذی لم ینهکم

در هر وضعيّت و هر جا که باشید، رو به سوی او (خدا) کنید. 

خداشما را فقط از این کار منع نکرده است.

مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۱۴۴۴

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Qazal)# 1444, Divan e Shams

چون شب بشود تاری، با این همه بیداری

با عشق همی‌گویم کای عشق، ببر خوابم

چون خواب مرا بیند، بگریزد و ننشیند

از من برود، آید در شخص دگر خوابم

مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۱۲۲۱

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 5, Line # 1221

دیو چون عاجز شود در افتتان

استعانت جوید او زین انسیان

که شما یارید با ما، یاری ای

جانب مایید جانب داری ای

مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۲۱

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Qazal)# 21, Divan e Shams

این دو ره آمد در روش یا صبر یا شکر نعم

بی شمع روی تو نتان دیدن مرین دو راه را

مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۱۲۲۲

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 5, Line # 1222

که شما یارید با ما، یاری ای

جانب مایید جانب داری ای

مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۱۲۳۴

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 5, Line # 1234

توبه کن، بیزار شو از هر عدو

کو ندارد آب کوثر در کدو

مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۱۲۳۷

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 5, Line # 1237

هر که را دیدی ز کوثر خشک لب

دشمنش می‌دار هم‌چون مرگ و تب

گر چه بابای تو است و مام تو

کو حقیقت هست خون‌آشام تو

از خلیل حق بیاموز این سیر

که شد او بیزار اول از پدر

مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۲۵۶

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 2, Line # 256

عشوه‌های یار بد منیوش هین

دام بین، ایمن مرو تو بر زمین

صد هزار ابلیس لا حول آر بین

آدما، ابلیس را در مار بین

مولوی، مثنوی، دفتر اول، بیت  ۳۱۶

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 1, Line # 316

چون بسی ابلیس آدم‌روی هست

پس به هر دستی نشاید داد دست

مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت  ۲۶۹

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 2, Line # 269

بر زبان، نام حق و، در جان او

گندها از فکر بی ایمان او

مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت  ۲۱۴۶

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 4, Line # 2146

بر کنار بامی ای مست مدام

پست بنشین یا فرود آ، والسلام

مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۱۲۱۱

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 5, Line # 1211

شرع بهر دفع شر رایی زند

دیو را در شیشهٔ حجت کند

مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۱۸۴۱

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 2, Line # 1841

هر که را دیدی به زر و سیم فرد

دان که اندر کسب کردن صبر کرد

مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۱۴۱۱

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 6, Line # 1411

هر که را بینی یکی جامه درست

دان که او آن را به صبر و کسب جست

هرکه را دیدی برهنه و بینوا

هست بر بی‌صبری او آن گوا

مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۸۰۶

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Qazal)# 806, Divan e Shams

هر کسی در عجبی و عجب من اینست

کاو نگنجد به میان، چون به میان می‌آید؟

مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۲۰۵۰

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 2, Line # 2050

پیش گاوی سجده کردی از خری

گشت عقلت صید سحر سامری

چشم دزدیدی ز نور ذوالجلال

اینت جهل وافر و، عین ضلال

شه بر آن عقل و، گزینش که توراست

چون تو کان جهل را کشتن سزاست

مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۲۸۲۴

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 2, Line # 2824

قسمت خود، خود بریدی تو ز جهل

قسمت خود را فزاید مرد اهل

مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۲۹۰۰

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 2, Line # 2900

گر به کاوی کوشش اهل مجاز

تو به تو گنده بود همچون پیاز

هر یکی از یکدگر بی مغزتر

صادقان را یک ز دیگر نغزتر

مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۳۱۰۹

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 2, Line # 3109

 ابلهان، تعظیم مسجد می کنند

در خرابی اهل دل، جد می کنند

آن مجاز است، این حقیقت ای خران

نیست مسجد جز درون سروران

مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۳۲۰۲

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 2, Line # 3202

حکمتی کز طبع زاید وز خیال

حکمتی بی فیض نور ذوالجلال

حکمت دنیا فزاید ظن و شک

حکمت دینی پرد فوق فلک

زوبعان زیرک آخرزمان

بر فزوده خویش بر پیشینیان

حیله آموزان، جگرها سوخته

فعلها و مکرها آموخته

مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۳۶۷۰

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 2, Line # 3670

تو به صورت رفته یی، گم گشته یی

زآن نمی یابی که معنی هشته یی

مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۸۳۷

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 3, Line # 837

چشم ها و گوش ها را بسته اند

جز مر آنها را که از خود رسته اند

جز عنایت که گشاید چشم را ؟

جز محبت که نشاند خشم را ؟

جهد بی توفیق خود کس را مباد

در جهان، والله اعلم بالسداد

مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۱۰۲۳

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 3, Line # 1023

چون ندارد جان تو قندیل ها

بهر بینش کرده ای تأویل ها

که غرض تسبیح ظاهر کی بود ؟

دعوی دیدن خیال غی بود

مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۱۲۹۱

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 3, Line # 1291

هوش را بگذار و آن گه هوش دار

گوش را بربند و، آن گه گوش دار

نی نگویم، زآنکه خامی تو هنوز

در بهاری تو، ندیدستی تموز

مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۲۸۲۵

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 3, Line # 2825

تا ابد از ظلمتی در ظلمتی

می روند و، نیست غوثی، رحمتی

نام نیک و بد مگر نشنیده اید ؟

جمله دیدند و شما نادیده اید ؟

مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۴۳۱۰

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 3, Line # 4310

مر سفیهان را رباید هر هوا

زآنکه نبودشان گرانی قوا

کشتئی بی‌لنگر آمد مرد شر

که ز باد کژ نیابد او حذر

لنگر عقل ست عاقل را امان

لنگری دریوزه کن از عاقلان

مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۱۹۴۳

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 4, Line # 1943

صد کس از گرگین همه گرگین شوند

خاصه این گر خبیث ناپسند

گر کم عقلی مبادا گبر را

شوم او بی‌آب دارد ابر را

نم نبارد ابر از شومی او

شهر شد ویرانه از بومی او

مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۲۲۶۴

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 4, Line # 2264

پند گفتن با جهول خوابناک

تخم افگندن بود در شوره خاک

مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۳۲۸۳

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 4, Line # 3283

قشرهای خشک را جا آتش است

قشر پیوسته به مغز جان خوش است

مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۳۳۰۵

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 4, Line # 3305

جامه خفته خورد از جوی، آب

خفته اندر خواب، جویای سراب

می‌دود کانجای، بوی آب هست

زین تفکر راه را بر خویش بست

زانکه آنجا گفت، زینجا دور شد

بر خیالی از حقی مهجور شد

مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۳۱۹

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 5, Line # 319

هر کسی شد بر خیالی ریش گاو

گشته در سودای گنجی کنجکاو

مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۳۲۷

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 5, Line # 327

آن خیالات ار نبد نامؤتلف

چون ز بیرون شد روش ها مختلف ؟

قبله جان را چو پنهان کرده‌اند

هر کسی رو جانبی آورده‌اند

مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۸۱۱

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 5, Line # 811

کهنه و گندیده  پوسیده را

تحفه می بر بهر هر نادیده را

مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۱۴۲۳

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 5, Line # 1423

ای بسا زراق گول بی وقوف

از ره مردان ندیده غیر صوف

مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۱۶۳۷

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 5, Line # 1637

آب دادی عام، اصل و فرع را

از برای طهر و بهر کرع را

تا ازینها پی بری سوی اصول

تو برین قانع شدی ای بوالفضول

مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۱۹۸۱

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 5, Line # 1981

بدگمان باشد همیشه زشت کار

نامه خود خواند اندر حَقَّ یار

آن خسان که در کژی ها مانده‌اند

انبیا را ساحر و کژ خوانده‌اند

مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۳۵۱۹

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 5, Line # 3519

مغز او خشک ست و، عقلش این زمان

کمترست از عقل و فهم کودکان

مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۹۹۹

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 6, Line # 999

دیده هاشان را به سحری دوختند

تا چنین جوهر به خس بفروختند

مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۱۰۱۴

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 6, Line # 1014

در همه ز آیینهء کژ ساز خود

منگر ای مردود نفرین ابد

مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۱۷۰۹

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 6, Line # 1709

ای فسانه گشته و محو از وجود

چند افسانه بخواهی آزمود؟

خندمین‌تر از تو هیچ افسانه نیست

بر لب گور خراب خویش ایست

ای فرو رفته به گور جهل و شک

چند جویی لاغ و دستان فلک

تا بکی نوشی تو عشوهٔ این جهان

که نه عقلت ماند بر قانون نه جان

مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۲۰۷۱

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 6, Line # 2071

ترهات چون تو ابلیسی مرا

کی بگرداند ز خاک این سرا؟

مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۲۹۹۷

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 6, Line # 2997

چون نهد در تو صفات جبرئیل

هم‌چو فرخی بر هوا جویی سبیل

منتظر بنهاده دیده در هوا

از زمین بیگانه عاشق بر سما

چون نهد در تو صفتهای خری

صد پرت گر هست، بر آخر پری

از پی صورت نیامد موش خوار

از خبیثی شد زبون موش‌خوار

مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۲۳۶۳

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 6, Line # 2363

این مثل اندر زمانه جانی است

جان نادانان به رنج ارزانی است

مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۳۳۸۹

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 6, Line # 3389

با حضور آفتاب با کمال

رهنمایی جستن از شمع و ذبال

مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۴۶۴۹

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 6, Line # 4649

گلشنی کز بقل روید، یک دم است

گلشنی کز عقل روید، خرم است

گلشنی کز گل دمد، گردد تباه

گلشنی کز دل دمد، وافرحتاه

علم‌های با مزهٔ دانسته‌مان

زان گلستان یک دو سه گلدسته دان

زان زبون این دو سه گلدسته‌ایم

که در گلزار بر خود بسته‌ایم

آنچنان مفتاح‌ها هر دم به نان

می‌فتد ای جان دریغا از بنان

مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۴۶۵۸

Rumi( Molana Jalaleddin) Poem(Mathnavi), Book # 6, Line # 4658

دام را بدران، بسوزان دانه را

باز کن درهای نو این خانه را

چون تو عاشق نیستی، ای نرگدا

هم‌چو کوهی بی‌خبر داری صدا

کوه را گفتار کی باشد ز خود؟

عکس غیرست آن صدا ای معتمد

گفت تو، زان سان که عکس دیگریست

جمله احوالت، به جز هم عکس نیست

خشم و ذوقت هر دو عکس دیگران

شادی قواده و خشم عوان

آن عوان را، آن ضعیف آخر چه کرد

که دهد او را به کینه زجر و درد

تا به کی عکس خیال لامعه

جهد کن تا گرددت این واقعه

تا که گفتارت ز حال تو بود

سیر تو با پر و بال تو بود